Kripto para nedir? Yeni Başlayanlar İçin Kripto Para
“Kripto para nedir” sorusunu keşke 8-9 yıl önce sorsaydım diye düşündüm bu yazıyı yazarken. Çünkü takip ettiğim kripto para borsası üzerinde kripto para fiyatlarının nereden nereye geldiğini görünce insan ister istemez düşünüyor. Ben de bu konuya epeydir ilgi duyuyorum. Kişisel tecrübelerimi ve gördüklerimi bir derlemek istedim. Çünkü herkesin anlattığı kazançların ötesinde, ciddi riskler barındıran da bir konu. Lafı uzatmadan kripto para nedir anlatalım: Wikipedia tanımına göre kripto para, işlemleri güvenceye almak için kriptografi, şifreleme yani şifreleme kullanan, çalışma şekliyle nakit paraya alternatif bir değişim aracı olarak tasarlanmış bir dijital varlık. Peki kripto para nasıl alınır?, kripto para borsası işlemleri nasıl yapılır, popüler kripto para borsaları nelerdir bu yazıda derlemeye çalıştım.
Yasal Uyarı: Burada yer alan her türlü bilgi, rapor, araştırma sonuçları, yorum, görüş ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Genel anlamda bilgi vermek amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak alışveriş ya da yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu nedenle bu sayfalarda yer alan bilgilerdeki hatalardan, eksikliklerden ya da bu bilgilere dayanılarak yapılan işlemlerden doğacak her türlü maddi/manevi zararlardan, kar mahrumiyetinden ve her ne şekilde olursa olsun üçüncü kişilerin uğrayabileceği her türlü zararlardan dolayı akillibutce.com ve alt sayfalarında yer alan görsel ve yazılı içerikler ile içerik üreticileri sorumlu tutulamayacaktır. Sitede yer alan bağlantılarda yer alan içeriklerden Akıllı Bütçe sorumlu değildir.
KRİPTO PARA NEDİR? BLOCKCHAIN NEDİR?
Kripto paraların temeli, blok zincir adı verilen bir şifreleme sistemine dayanıyor. Bu sebeple öncelikle blockchain adı verilen bu şifreleme metodunun anlaşılması oldukça önemli. Ağ Bilimi ders notlarımı tekrardan açtım sizin için:) Merak etmeyin teknik detaylara boğmayacağım çünkü konumuz kripto para. Ama kripto paralar blok zincir teknolojisi üzerinden çalıştığı için sistemi anlamak önemli.
Kripto para nedir ve blok zincir nasıl çalışıyor basitçe anlatmak gerekirse, blok zincirde veriler (buradaki veri sizin dijital paranız) bloklar halinde şifrelenir ve ağa bağlı tüm sistemlere dağıtılır. Veri üzerinde yapılan her işlem zincire yeni bir blok daha ekler ve tüm sistemle eşlenmesi gerekir. Sistemin şu an için güvenilir olmasının arkasında da bu var. Çünkü var olan verinin değiştirilmesi için, milyarlarca sistemdeki verinin de aynı anda değiştirilmesi gerekiyor. Fintech’in bu yazısında konunun çok güzel bir anlatımı var. Okumanızı öneriririm. aslında Teknoseyir’in aşağıdaki videosu da konuyu oldukça iyi özetliyor aslında.
Blok zinciri teknolojisi sağlıktan güvenliğe, noter işlemlerinden devlet arşivlerine birçok alanda kullanılıyor. İşte kripto paralar da bu sistem üzerinde çalışıyorlar. Yani kripto para nedir sorusunun cevabı blok zinciri teknolojisinde saklı aslında.
KRİPTO PARALAR NASIL ORTAYA ÇIKTI?
BİTCOIN NEDİR? ALTCOIN NEDİR?
Kripto paraların tarihi 1983’e kadar uzanıyor. Yine de bu konunun popülerleşmesini sağlayan 2009 yılında Satoshi Nakamoto takma adlı birinin ya da birilerinin Bitcoin’i geliştirmesi oldu. O dönem kripto para nedir kimsenin haberi yok. Satoshi Nakamoto kimdir, bilinmiyor. Bu gizem Bitcoin’i daha da popüler hale getirdi. Çünkü bu bir insan mı, bir şirket mi, bir grup mu, bir gizli servis mi hala belli değil.
Blok zincir protokolleri kullanarak Bitcoin’i geliştirenler, tüm dökümantasyonu da internet üzerinden yayınladılar. Böylece farklı girişimci ve gruplar da benzer yöntemleri kendileri yorumlayarak, bitcoin’e alternatif yeni dijital paralar ürettiler. Bunlara da alternatifin kısaltması olarak alt coin adı verildi. Şu an piyasada aktif olarak bitcoin dahil olmak üzere 6000’in üzerinde dijital para birimi olduğu tahmin ediliyor. Tabii bu paraların birçoğu deneysel projeler ve geleceğinin ne olacağı belirsiz. Zaman içinde kripto para borsaları üzerinde yeterli hacme ve finansmana ulaşamayıp batan dijital paralar da oldu.
| KRIPTO PARA BİRİMİ | MARKET HACMİ |
| Bitcoin | $1.2 trilyon |
| Ethereum | $263.4 milyar |
| Binance Coin | $87 milyar |
| XRP | $81.8 milyar |
| Tether | $45.4 milyar |
| Cardano | $44.4 milyar |
| Polkadot | $39.3 milyar |
| Uniswap | $18.8 milyar |
| Litecoin | $18.1 milyar |
| Stellar | $14.9 milyar |
kaynak: nerdwallet, nisan 2021
DİJİTAL PARALAR NEDEN BU KADAR POPÜLER?
Kripto para nedir konusunda biraz daha kafamız netleştiğine göre, o zaman neden bu kadar popülerleştiğini de konuşalım. Bana göre dijital paraların popüler olmasının 3 sebebi var:
- Birçok kullanıcı kripto para nedir sorusuna “geleceğin para birimi” olarak cevap veriyor. Bu yüzden de daha bugünden geleceğin para birimlerini elinde tutmak istiyor. Tabii bu çok uzun vadeli bir öngörü. Ben kısmen katılıyorum, kısmen katılmıyorum.
- Bir diğer sebep de teknolojik. Bazı insanlar blockchain teknolojisinin güvenilir olduğunu düşünüyor parasını bu şekilde saklamayı tercih ediyor.
- Üçüncü sebep biraz global trendlerle alakalı. Ne kaçırıyorum acaba dürtüsüyle, etrafta herkesin dijital para aldığını düşünen insanlar bu trendi kaçırmak istemiyor. Kripto para nedir?, bitcoin nedir?, bitcoin nasıl alınır, kripto para nedr nasıl kazanılır gibi konuşmalara denk geldikçe merakına kapılıp dijital para almaya karar veriyor ve bu kartopu etkisiyle daha büyük bir trend oluyor.
KRIPTO PARA NASIL ALINIR?
Kripto para nasıl alınır diye sorunca akla ilk olarak kripto para borsaları geliyor. Birçok yatırımcı bir bitcoin borsası üzerinden dijital para alım satımı yapıyor. Elbette farklı metotlar da var. Mesela doğrudan kullanıcıdan satın almak, farklı ülkelerdeki kripto para atmleri, vadeli alım satımlar vb. gibi yöntemler de mevcut. Ama bu saydığım farklı yöntemler, üst düzey teknik bilgiler gerektirdiği için henüz “kripto para nedir” sorusuna cevap arayan yeni yatırımcılara karışık ve zor gelebilir.
Önemli Uyarı: Herhangi bir yatırım kararı verip vermemek sizin sorumluluğunuzdadır. Riskleri iyi analiz ettiğinizden emin olun ve kripto paranın hızlı değer kazanabildiği gibi çok hızlı değer kaybedebildiğini de unutmayın.
POPÜLER KRIPTO PARA BORSALARI
Her ülkede farklı kripto para borsaları ön plana çıkıyor. Türkiye’de de belli dijital para borsaları popülerliğini koruyor. Bu konuda bir liste yayınlayıp yayınlamamayı çok düşündüm ama tavsiye gibi olmasından biraz çekindim. Ben kendi kullandığım 2 borsayı söyleyeyim yine de. Binance ve BTCTurk benim alım satım işlemlerim için kullandığım iki borsa. Özellikle binance’ın eğitimler verdiği Binance Akademi‘yi epey faydalı buldum.
Yine de hatırlatmak isterim, bunlar benim kişisel olarak tercih ettiğim borsalar. Eğer işlem yapmayı düşünürseniz, iyice incelemenizi, kafanıza uymayan bir durum olduğunda üye olup işlem yapmamanızı öneririm. Ben kişisel olarak risklerin de farkındayım ve bu riskleri göze alarak işlem yapıyorum. Herkese uymayabilir. Türkiye’de 2 kripto para borsasının işlemleri sonlandırdığını ve birçok insanın paralarının akıbetini öğrenmeye çalıştığını da hatırlatmak zorundayım.
KRIPTO PARA ALIM-SATIMI YAPARKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?
Ben her zaman yatırımın kişisel bir karar olduğunu savunuyorum. Herkesin risk algısı aynı değil. Riske edebileceği miktar da aynı değil. Kazançlardan bahsetmek güzel tabii. Ama dijital para işlemlerinin riskleri olduğunu hatırlatmak da böyle bir yazı hazırlarken benim etik olarak atlayamayacağım bir konu. O yüzden lütfen bu kısmı dikkatlice okuyun. Üstelik ben bu yazıyı hazırlarken, Türkiye’de 2 kripto para borsası faaliyetlerini durdurdu.
Kripto konusunda fomo, yani fear of missing out denen kavramı da incelemenizi öneririz. Bu yazımıza göz atmanızı öneririz.
- İlk olarak şunu unutmayın, kripto para borsaları ve kripto para piyasası bu yazının yazıldığı tarihte (Nisan, 2021) henüz SPK ve devlet denetiminde değil. Mesela BORSA İstanbul SPK tarafından denetlenir ve yatırımcıların hakları mümkün oldukça korunmaya çalışılır. Oysa kripto para aldığınızda, tek muhatabınız işlem yaptığınız kripto para borsası olacaktır.
- Şu ana kadar izlediğimiz kadarıyla, birçok dijital para biriminin volatilitesi oldukça yüksek. Yani dijital paralar çok hızlı değer kazanıp, çok hızlı değer kaybedebiliyor.
- Kripto paraların bu denli hızlı değer kazanıp kaybetmesi, manipülasyona da açık olmalarına neden oluyor. Bu yüzden kitleleri yönlendirerek, kolay para kazanmaya çalışanlar var. Kripto para değerleri bu alım satımlarla hızla değişiyor.
- Kulaktan dolma bilgilerle yatırım yapıp sonra da zarara uğrayan çok insan görüyoruz. Bu yüzden kripto para yorumları okurken iki kere düşünmek lazım.
- Bunu sadece kripto para özelinde değil, tüm farklı yatırım türleri için de düşünüyorum. Bence yatırım için ayrılan para, kişinin ihtiyaç duymayacağı, kaybetse bile üzülmeyeceği bir miktar olmalı. Ne yazık ki son günlerde özellikle kripto para piyasalarında evlerini, arabalarını, birikimlerini kaybeden insanların haberlerini okuduk.
Kripto para nedir sorusuna olumlu ve olumsuz yönleriye değerlendirdiğim bir içerikle cevap vermeye çalıştım. Umarım bu yazı sizin için de bilgilendirici olmuştur. Kripto para nedir diye merak eden sevdiklerinizle paylaşmayı unutmayın.
Bu yazımız da ilginiz çekebilir: Kripto Para Nedir?
